Średniowieczne zamki pobudzają wyobraźnię pisarzy, malarzy i filmowców. Nic zatem dziwnego, że Szlak Orlich Gniazd obejmujący zamki strzegące kiedyś Królestwa Polskiego wciąż jest celem podróży wielu turystów. Co ciekawego możemy zobaczyć na tej trasie?
Czym jest Szlak Orlich Gniazd?
Szlak Orlich Gniazd jest szlakiem turystycznym, przebiegającym przez województwo śląskie i małopolskie. Mówi się o nim, że to jedna z najpiękniejszych, najciekawszych i najdłuższych tras w całym kraju.
A skąd taka nazwa? Orlimi Gniazdami nazywano dawniej system zamków, mających strzec naszych granic. Ponieważ większość budowli osadzono na trudno dostępnych wapiennych skałach, przypominały one orle gniazda. Nie wiemy dokładnie, kto zainicjował powstanie kompleksu zamków, ale według dostępnych nam danych, pomysłodawcą był Kazimierz Wielki, który chciał uchronić Kraków przed najazdem wojsk czeskich.
Wytyczenie szlaku w czasach współczesnych zaproponował Stanisław Leszczycki w 1927 roku, ale dopiero w 1950 projekt nabrał realnych i trwałych kształtów.
- Wieża Eiffla w Rybniku: skąd się tam wzięła?
- Co warto zobaczyć w Żorach?
- Trzy Wzgórza – Rodzinny Park Rozrywki w Wodzisławiu
- Kawiarnie Rybnik – Gdzie pójść w Rybniku na dobrą kawę?
- Ciekawe miejsca 100 km od Rybnika
- Ciekawe trasy rowerowe w Rybniku
Czerwony Szlak Orlich Gniazd
Ponieważ całkowita długość trasy mierzy 163,9 kilometra, nie ma mowy o odwiedzeniu wszystkich ciekawych miejsc w ciągu jednej wycieczki.
Oto niektóre z punktów obowiązkowych dla wielbicieli historii, legend i przyrody:
- Zamek Olsztyn, którego istnienie potwierdzają już źródła z 1294 roku. Został on zdobyty przez Władysława Jagiełłę w 1391, co przyczyniło się do jego rozbudowywania i licznych modernizacji. Niestety, atak ze strony austriackiego arcyksięcia Maksymiliana w 1587, a później najazd szwedzki w 1613 przyczynił się do jego niemal kompletnego zniszczenia. Dziś możemy więc podziwiać jedynie wieże, fragmenty zabudowań gospodarczych, kuźnic i piwnic;
- Zamek w Mirowie, powstały w połowie XIV wieku. Jego rozbudowę z początkowej strażnicy rozpoczęto w 1442 roku. Zamek często zmieniał właścicieli, co nie sprzyjało utrzymaniu go w dobrym stanie, ale największych zniszczeń dokonali w tym miejscu Szwedzi. Ostatecznie, zostawiony na pastwę grabieży popadł w ruinę. Obecny właściciel stara się o odbudowę warowni;
- Zamek w Bobolicach jest jednym z najlepiej zachowanych, ale wzbudza też pewne kontrowersje. Podobnie jak inne średniowieczne zamki, był wielokrotnie grabiony i niszczony. Aktualni właściciele, rodzina Laseckich na podstawie badań archeologicznych i opinii historyków odrestaurowali zamek. Nie do końca jednak wiadomo, czy jego obecny wygląd pokrywa się z tym pierwotnym;
- Zamek w Ogrodzieńcu to miejsce, gdzie kręcono Janosika, więc można powiedzieć o nim jak o najbardziej spopularyzowanym wśród orlich gniazd. Po drugiej wojnie światowej obiekt przejęły władze, które usilnie starały się zachować i odrestaurować mury zamku. Prace trwały od 1949 roku do 1973;
- Pieskowa Skała. Ten z kolei zamek datuje się na rok ok. 1315, a gruntowny remont przeprowadzono tutaj w latach 1950-1963. On również pojawił się w telewizji (w „Janosiku” i „Stawce większej niż życie”). To nie tylko jeden z najlepiej utrzymanych zamków na całym Szlaku, ale też świetnie zlokalizowany – na pograniczu Parku Krajobrazowego i Ojcowskiego Parku Narodowego;
- Zamek w Rabsztynie, utrzymany początkowo w stylu gotyckim, następnie renesansowym. Co roku odbywają się tutaj turnieje rycerskie i Juromania. Obecnie trwają tu także prace adaptacyjne części pomieszczeń zamkowych.
W 2012 roku Szlak Orlich Gniazd otrzymał Złoty Certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej.
Zobacz również: Praca | Miasto | Edukacja
Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd
Dla tych, którzy nie boją się wyzwań, Szlak Orlich Gniazd oferuje zwiedzanie poszczególnych punktów rowerem. Trzeba jednak zaznaczyć, że jest to trasa wymagająca wysokiej sprawności i odwagi. Całość liczy 190 kilometrów i składa się zarówno z dróg kamienistych, jak i piaszczystych.
Kto chce się podjąć tego wyzwania, musi posiadać solidny, sportowy sprzęt, a do plecaka schować podstawowy sprzęt naprawczy, zapas jedzenie i wody. Nie jest to więc raczej opcja dla rodzin z dziećmi na popołudniową przejażdżkę. Mimo wszystko trud wynagradzają wspaniałe widoki, jakie zapewnić może tylko Jura Krakowsko-Częstochowska.
Dla tych, którzy wolą zwiedzać Szlak Orlich Gniazd samochodem, również zbudowano odpowiednią infrastrukturę. Jednak należy pamiętać, że w niektóre miejsca możemy dotrzeć wyłącznie pieszo.
